(Mišljenje Ministarstva finansija, broj 000384453 2023 10520 004 000 011 004 od 14.12.2023, izvor: vebsajt Ministarstva)
Obračun PDV ako je u jednom poreskom periodu započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara, a istup dobara nije potvrđen od strane nadležnog carinskog organa u poreskom periodu koji sledi tom poreskom periodu
U skladu sa Zakonom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 84/04, 86/04 ˗ ispravka, 61/05, 61/07, 93/12, 108/13, 68/14 ˗ dr. zakon, 142/14, 83/15, 108/16, 113/17, 30/18, 72/19, 153/20 i 138/22, u daljem tekstu: Zakon) i Pravilnikom o porezu na dodatu vrednost („Službeni glasnik RS“, br. 37/21, 64/21, 127/21, 49/22, 59/22, 7/23, 15/23, 60/23 i 96/23, u daljem tekstu: Pravilnik), poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza za otpremanje dobara u inostranstvo u skladu sa članom 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona, tj. za izvoz dobara može da ostvari obveznik PDV ako poseduje izvoznu deklaraciju koja sadrži potvrdu da su dobra istupila sa teritorije Republike Srbije (u daljem tekstu: izvozna deklaracija) u elektronskom obliku, odnosno overenu kopiju izvozne deklaracije u papirnom obliku, o izvršenom izvozu dobara izdatu u skladu sa carinskim propisima. S tim u vezi, ako je u jednom poreskom periodu započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara, a istup dobara potvrđen od strane nadležnog carinskog organa u poreskom periodu koji sledi tom poreskom periodu, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona obveznik PDV može da ostvari za poreski period u kojem poseduje izvoznu deklaraciju. Za poreski period u kojem je započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara obveznik PDV nema obavezu da obračuna PDV. Međutim, ako je u jednom poreskom periodu započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara, a istup dobara nije potvrđen od strane nadležnog carinskog organa u poreskom periodu koji sledi tom poreskom periodu, obveznik PDV je dužan da obračuna PDV za poreski period u kojem je započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara. PDV se obračunava na osnovicu utvrđenu Zakonom. Naime, uzimajući u obzir da osnovicu za obračunavanje PDV čini iznos naknade koji obveznik PDV prima ili treba da primi od primaoca dobara ili trećeg lica, u koju nije uključen PDV, obračunavanje PDV vrši se primenom preračunate poreske stope od 16,6667% na iznos naknade za promet dobara koji se oporezuje po opštoj stopi PDV od 20%, odnosno primenom preračunate poreske stope od 9,0909% na iznos naknade za promet dobara koji se oporezuje po posebnoj stopi PDV od 10%.
***
Odredbama člana 3. Zakona propisano je da su predmet oporezivanja PDV isporuka dobara i pružanje usluga (u daljem tekstu: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti, kao i uvoz dobara u Republiku.
Promet dobara, u smislu ovog zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (u daljem tekstu: dobra) licu koje tim dobrima može raspolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno (član 4. stav 1. Zakona).
Saglasno odredbi člana 17. stav 1. Zakona, poreska osnovica (u daljem tekstu: osnovica) kod prometa dobara i usluga jeste iznos naknade (u novcu, stvarima ili uslugama) koju obveznik prima ili treba da primi za isporučena dobra ili pružene usluge od primaoca dobara ili usluga ili trećeg lica, uključujući subvencije i druga primanja (u daljem tekstu: subvencije), u koju nije uključen PDV, ako ovim zakonom nije drukčije propisano.
Subvencijama iz stava 1. ovog člana smatraju se novčana sredstva koja čine naknadu, odnosno deo naknade za promet dobara ili usluga, osim novčanih sredstava na ime podsticaja u funkciji ostvarivanja ciljeva određene politike u skladu sa zakonom (stav 2. istog člana Zakona).
Prema stavu 3. člana 17. Zakona, u osnovicu se uračunavaju i:
1) akcize, carina i druge uvozne dažbine, kao i ostali javni prihodi, osim PDV;
2) svi sporedni troškovi koje obveznik zaračunava primaocu dobara i usluga.
Odredbom člana 24. stav 1. tačka 2) Zakona propisano je poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza za promet dobara koja obveznik ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo.
Odredbom člana 24. stav 1. tačka 3) Zakona propisano je poresko oslobođenje sa pravom na odbitak prethodnog poreza za promet dobara koja inostrani primalac ili treće lice, po njegovom nalogu, šalje ili otprema u inostranstvo.
Prema odredbi člana 80. stav 1. Pravilnika, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona za dobra koja se šalju ili otpremaju u inostranstvo (u daljem tekstu: izvoz dobara) obveznik PDV može da ostvari ako poseduje izvoznu deklaraciju koja sadrži potvrdu da su dobra istupila sa teritorije Republike Srbije (u daljem tekstu: izvozna deklaracija) u elektronskom obliku, odnosno overenu kopiju izvozne deklaracije u papirnom obliku, o izvršenom izvozu dobara izdatu u skladu sa carinskim propisima.
Ako je u jednom poreskom periodu započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara, a istup dobara potvrđen od strane nadležnog carinskog organa u poreskom periodu koji sledi tom poreskom periodu, poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona obveznik PDV može da ostvari za poreski period u kojem poseduje izvoznu deklaraciju. Za poreski period u kojem je započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara obveznik PDV nema obavezu da obračuna PDV (stav 2. istog člana Pravilnika).
Ako je u jednom poreskom periodu započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara, a istup dobara nije potvrđen od strane nadležnog carinskog organa u poreskom periodu koji sledi tom poreskom periodu, obveznik PDV je dužan da obračuna PDV za poreski period u kojem je započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara (član 80. stav 3. Pravilnika).
Prema stavu 4. istog člana Pravilnika, ako je obveznik PDV obračunao PDV za poreski period u kojem je započeto otpremanje dobara, odnosno započeto otpremanje dobara i izvršeno izvozno carinjenje dobara u skladu sa st. 2. i 3. ovog člana, ima pravo da za poreski period u kojem poseduje izvoznu deklaraciju smanji iznos osnovice i iznos obračunatog PDV i da ostvari poresko oslobođenje iz člana 24. stav 1. tač. 2) i 3) Zakona.
